در نزدیکی میدان نقش جهان، خانه‌ای تاریخی و اشرافی از دوران صفویه در محله‌ای به نام مشیر به یادگار مانده است به نام خانه مشیرالملک. این بنا، متعلق به خاندان مشیر انصاری از مستوفیان و منشیان دربار صفویه است. خانه‌ای که در گذر زمان میزبان ساکنین مختلفی بوده و امروز به عنوان اثری ارزنده و گنجینه چشم نواز در تاریخ معماری ایران، مورد توجه و پسند همگان قرار گرفته است. خانه مشیرالملک اصفهان در گذشته یکی از کاخ‌های سلطنتی ایران با هفت عمارت بوده که در حال حاضر تنها قسمت مرکزی آن باقی مانده است. اگر اصفهان را برای سفر انتخاب کرده‌اید حتما پس از انتخاب سوغات اصفهان، از این مکان تاریخی بازدید کنید.
معماری خانه مشیرالملک
در واقع، طراحی بی‌نظیر معماری خاص آن همراه با هنرهای برجای مانده از گذشته سبب شده تا امروزه به عنوان یکی از چشم نوازترین خانه‌های تاریخی باقی مانده در شهر اصفهان، لقب گیرد. خانه مشیرالملک یا خانه چرمی، تنها بنای تاریخی ایران بوده که دارای بزرگترین و قدیمی‌ترین ارسی موجود با ۹ دهانه است. این بنا از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده ولی مهمترین و زیباترین قسمت آن را، می‌توان فضای شاهنشین واقع در تالار دانست. فضایی که به سبب داشتن یک ارسی بزرگ امکان ترکیب هم زمان هنر گره‌چینی و بازی نور ناشی از شیشه‌های رنگی را ممکن ساخته و حالتی روح نواز را ایجاد می‌کند. در حال حاضر، حوضخانه و شاهنشین مورد بازدید عموم است که شاهنشین به موزه اختصاص یافته و شما می‌توانید از آثار فاخر و غیر فاخر موجود در آن نیز بازدید کنید.
تاریخچه خانه مشیرالملک اصفهان
میرزا حبیب الله انصاری ملقب به مشیرالملک، وزیر با کفایت و لایق ظلال سلطان بود. وی خدمات بی نطیری را به ظلالسلطان نمود و نیز تلاش‌های بسیاری را در راستای آبادانی شهر اصفهان انجام داد. در واقع مشیرالملک را می‌توان نخستوزیر مقتدر و عقل سیاسی وی نامید که با مهارت به امور اراضی تحت حکومت ظلالسلطان رسیدگی می‌کرد. به همین دلیل، وی به عنوان حاکم اصفهان منصوب شد. در نهایت به دلیل ترس ظلالسلطان از نفوذ و قدرت و همچنین دفاع مشیرالملک از اتفاقات سیاسی موجود، در ابتدا او را برکنار و سپس با قهوه قجری مسموم وی را به قتل رساند.
مشیرالملک خود از خوشنویسان دوره قاجار است، به همین خاطر با ایجاد عظمت و شکوه در این عمارت به نمایش هنری پاک و متعالی پرداخت و خوشنویسی را در جداره‌های خانه به یادگار گذاشت تا تجلی گاه هنر خوشنویسی برای ایرانیان باشد. وجود تزیینات نقاشی، گچبری و آینه کاری‌ها در سقف و دیوارهای فضاهای داخلی، سبب شده‌اند تا چشم نوازی این خانه دو چندان شود. البته در گذر زمان نیز متناسب با سلیقه ی مالکین، فضای داخلی دستخوش تغییراتی شده است ولی ساختار ابتدایی بنا همچنان محفوظ مانده است. به عنوان مثال، در زمان قاجار به برخی قسمت‌های داخلی نقاشی اضافه شده است.
پس از قتل مشیرالملک، خانه جهت استقرار کنسولگری پادشاهی پروس مورد استفاده قرار گرفت. در این زمان نیز، نقاشی‌هایی با سبک اروپایی به تزیینات داخلی اضافه و حضور آنها در کنار سایر تزیینات جلوه‌ای متفاوت را ایجاد کرده است. در نهایت این خانه توسط یکی از تجار اصفهان به نام حاج حسین چرمی خریداری شده که هم اکنون این بنا به خانه چرمی نیز معروف و با همین نام در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده است. در این زمان، توسط مالک ذکرهایی بر روی دیوارهای خانه نگارش شده است.
علت این امر را می‌توان به برپایی مراسم‌های مذهبی مرتبط دانست، مراسم‌هایی که در فضای حوضخانه برپا می‌شده است. در زمان جنگ ایران و عراق نیز، این بنا توسط مالک دیگری به عنوان پناهگاه برای مردم جنگ زده مورد استفاده قرار گرفت. پس از پایان جنگ، مرمت و بازسازی فضاها و تزیینات تخریب شده بنا در طی 3 مرحله و در سال 1396 توسط آیت الله امامی صورت پذیرفت.
کاربری فعلی خانه مشیرالملک
در حال حاضر عمارت مشیرالملک یا گنجینه میراث اسلامی، مهمترین موزه کشور در خصوص نگهداری، نمایش و پژوهش پیرامون مجموعه‌های اسلامی دنیا است و تنوع اشیا موجود در آن نیز به گستردگی جغرافیای کشور و پهنای دوران‌های تاریخی و اسلامی است که انسان در این سرزمین زیسته و آثاری را از خود به یادگار گذاشته است. از جمله معتبرترین آثار موجود در این موزه می‌توان به خط سه استاد، کره سماوی با خط کوفی، قلم کاری‌های سلجوقی، درب‌های ارسی تیموری، مجموعه مهرها و نامه‌های شاه‌های ایران، قرآن‌های یاقوت مستعصمی و بخش زیادی از خطوط میرعماد اشاره کرد.
به طور کلی این گنجینه (موزه)، نمایشگر آثار عرصه‌های مختلف است که بیانگر عظمتی با شکوه در فرهنگ و تمدن، هنر، رشد اقتصادی و نیز دست آوردهای فناوری ایرانیان است. یکی از هدف‌های مهم این مجموعه ارائه مقالات و اسنادی است که بتواند این موضوع را برای مردم به سادگی روشن کند که هنر اسلامی، هنر دین اسلام است.
در پایان می‌توان گفت که بازدید از این خانه می‌تواند تجربه‌ای متفاوت و البته جذاب باشد. در این بازدید علاوه بر دیدن بزرگترین و قدیمی‌ترین ارسی موجود در کشور، می‌توانید ناظر یک معماری خاص همراه با همنشینی متفاوت تزیینات مورد پسند مالکان در گذر زمان باشید.
از سوی دیگر به صورت همزمان نیز شاهد موزه‌ای خواهید بود که در تلاش برای نشان دادن هنر والای ایرانیان در حال فعالیت است. البته موزه شامل تالارهای مختلفی بوده که برخی از آنها هنوز در حال تکمیل شدن است و طبق اطلاعات موجود سال آینده به بازدید عموم می‌رسد. شاهنشین نیز می‌تواند به عنوان محلی برای خلق عکس‌های بی‌نظیر و هنری از خودتان باشد.
همچنین در مجموعه یک راهنما خوش اخلاق نیز حاضر بوده تا پاسخگو سوالات شما باشد. با توجه به شناخت کمتر مردم نسبت به وجود آن، پیشنهاد می‌شود از فضاهای مختلف آن به خصوص حیاط، در ساخت و تولید برنامه‌های مختلف استفاده شود.
آدرس خانه مشیرالملک اصفهان
آدرس: اصفهان، خیابان هاتف، خیابان مشیر یخچال، ابتدای کوچه هارونیه، خانه تاریخی مشیرالملک
دو پارکینگ عمومی نیز در نزدیکی بنا وجود دارد.
قیمت بلیط خانه مشیرالملک: 10000 تومان
ساعت بازدید خانه مشیرالملک : همه روزه از ساعت 8 صبح الی 16
