امکان ندارد تهرانی باشی و رد پای دربند در جایی از خاطراتت باقی نمانده باشد. دربند تهران از آن جاهایی است که می‌توان به بهانه حضورش حال بدی که ساکن تهران بودن خیلی وقت‌ها به آدم تحمیل می‌کند را تحمل کرد. اینکه بین تمام آلودگی‌ها، شلوغی‌ها و دود و دم‌ها به خودت بگویی اشکالی ندارد، هنوز دربند رفتن آخر هفته‌ها را داریم و بعد به همین بهانه چند روز دیگر توی آن شلوغی و هرج و مرج و هیاهو بمانی، چیزی است که نصیب کمتر محله‌ای از تهران می‌شود.
دربند تهران برای ما خیلی وقت‌ها یک قدم زدن ساده و سبک بعد از یک روز کاری، خیلی وقت‌ها ابتدای راه یک کوهنوردی حسابی و حرفه‌ای، خیلی وقت‌ها جایی برای خلوت کردن با کسی که دوستش داریم و گاهی هم جایی برای چشیدن مزه‌های هیجان انگیز و استشمام بوهای خوشمزه است.
اینکه دربند کجاست و از کجا می‌آید و تاریخش به کجا می‌رسد و بعد از فهمیدن همه اینها خوب است در دربند تهران چه کارهایی کنیم، نکاتی هستند که در این یادداشت کوتاه با هم مرور می‌کنیم.
دربند کمی قدیم تر
عمر تهران به عنوان پایتخت و اصلا به عنوان شهری پر جمعیت و پر رفت و آمد بسیار کوتاه است و به دوران قاجار باز می‌گردد. در مورد دربند هم همینطور است. در ابتدا حتی بخشی از تهران نبود و فقط روستایی خوش آب و هوا در میان کوه محسوب می‌شد که شاهان قاجاری برای شکار و خوش گذرانی و یا فرار از گرمای تابستان به آنجا می‌رفتند. همچین نقل است دربند محل زندگی تعدادی سادات صاحب نفس و دعا نویس بود که به خاطر وجود آنها مردم زیادی از تهران به امید شفا یا گشایش در کارهایشان به دربند می‌رفتند تا آنها را ملاقات کنند.
در زمان پهلوی توجه به این منطقه بیشتر شد. کاخ سعد آباد جای کاخ گلستان در توپ‌خانه را گرفت و اقامت سلطنتی به دربند منتقل شد.
همینطور هتل دیپلمات که آن زمان تقریبا تنها هتل وی‌آی‌پی برای پذیرایی از دیپلمات‌های خارجی بود در دربند ساخته شد و همین توجه‌ها را به این منطقه بیشتر کرد.
به مرور دربند تبدیل به گذرگاهی برای خوش گذرانی و تفرج شد. کم‌کم پای مردم عادی و طبقه متوسط که اهل تفریح و خوش‌گذرانی بودند به آنجا باز شد و به مرور کسانی که برای زیارت امامزاده صالح و یا تجریش به آن منطقه می‌آمدند دربند گردی را هم به عنوان بخش انتهایی زیارتشان اضافه کردند و دربند تهران شد آن چیزی که امروز است.
کارهایی که باید در دربند انجام دهیم
اگر پنجشنبه به دربند رفتید سری به ظهیرالدوله بزنید
اغلب مردم منظورشان از دربند همان میدان سربند به بالا است. اما دربند تهران در واقع از میدان تجریش آغاز می‌شود و در این میان تعداد زیادی جا برای دیدن و گشتن هست که از دید ما مغفول می‌ماند. اگر عاشق شعر و ادبیاتید، و یا دنبال کردن نوستالژی‌های دهه سی و چهل حالتان را خوب می‌کند، باید به گورستان ظهیرالدوله و مزار فروغ فرخزاد سری بزنید. ظهیرالدوله از قدیمی‌ترین خیابان‌های دربند تهران است. هنوز هم در بین آسمان‌خراش‌هایش کلی کوچه‌های قدیمی با خانه‌های قدیمی‌تر دارد که قدم‌زدن بینشان خالی از لطف نیست. اما همه ظهیرالدوله یک طرف و گورستان قدیمی‌اش یک طرف. کافی است کمی وارد خیابان شوید. از همان ابتدای خیابان گورستان مشخص است.
می‌گویند اینجا در ابتدا ملکی شخصی متعلق به ظهیرالدوله، یکی از رجال قاجاری بوده. او بعد از مرگش وصیت می‌کند در باغ خودش دفن شود. به مرور افراد دیگری هم درخواست دفن در این باغ را می‌دهند و به مرور زمان بخش‌های مختلف آن به عنوان قبر فروخته می‌شود.
هر چند آخرین دفنی که در این مکان انجام شده به سال ۵۱ برمی‌گردد اما وجود مزار افراد مشهور و همچنین قدیمی بودن گورستان باعث شده هنوز پر تردد و پر طرفدار باشد.
فروغ فرخزاد، ابوالحسن صبا، ایرج میرزا، روح‌الله خالقی و قمرالملوک وزیری از افرادی هستند که در ظهیرالدوله دفن شده‌اند.
اگر دلتان می‌خواهد گورستان را خوب بگردید و واردش شوید فقط روزهای پنجشنبه آن‌هم صبح برای زنان و عصر برای مردان امکان بازدید از ظهیرالدوله را دارید. اگر روزهای دیگر هفته به آنجا سری بزنید قطعا با در بسته مواجه می‌شوید اما از دیوارهای کوتاه کنار باغ به راحتی می‌توانید داخل آن را ببینید.
به کاخ موزه سعدآباد بروید
یکی از درهای کاخ موزه سعد آباد در خیابان دربند باز می‌شود. اگر علاقه‌مند به گشتن در یک کاخ قاجاری و پهلوی هستید و در عین حال موزه‌گردی حالتان را خوب می‌کند، سعد آباد می‌تواند بهترین گزینه برای شما باشد.
موزه‌های زیادی در سعدآباد به طور دائمی یا موقتی در حال فعالیتند. اما بهترین و پرطرفدار‌ترین آنها موزه‌های لباس‌های سلطنتی، ملت، سبز، آشپزخانه سلطنتی و سلاح‌های دربار هستند.
با مجسمه کوهنورد سلفی بگیرید
مجسمه کوهنورد سربند از آن جاهایی است که همه دوست دارند قبل از شروع دربند گردی‌هایشان با آن عکس بگیرند. این مجسمه توسط استاد رضا لعل‌ریاحی و از روز مدل امیرشاه قدمی که سالها از مدیران فدراسیون کوهنوردی ایران بود ساخته شده است.
الان بیش از ۶۵ سال است که مجسمه کوهنورد ایرانی با خاطرات دربند رفتن‌های مردم گره خورده است.
رستوران‌گردی کنید
رستوران‌های زیادی در دربند وجود دارند که همگی با هم می‌توانند انواع سلیقه‌ها و بودجه‌ها را پوشش دهند. خیلی‌هایشان حتی نام و نشانی ندارند و باید منتظر باشی و ببینی در حین حرکتت به بالا کدامشان موفق می‌شوند توجهت را جلب کنند و یا با بازارگرمی‌هایشان تو را به داخل بکشانند. با این حال چند تا از آنها هستند که شهرت بیشتری دارند که در ادامه معرفی‌شان می‌کنیم.
رستوران رست
رستوارن رست برای مشکل‌پسندانی که توی هر رستورانی، هر نوع غذایی را حاضر نیستند بخورند توصیه می‌شود. قیمتهای این رستوان کمی بالاست اما به کیفیت بالایش می‌ارزد. می‌توانید در رست بنشینید و با یک منظره عالی از کوه‌های البرز غذا بخورید. رست برای آنهایی که حوصله و توان کوهنوردی هم ندارند به واسطه جایگاه و مناظرش خیلی مناسب است. نگاه کردن از پشت آن پنجره‌ها به کوه‌های زیبا خودش می‌توان بخش بزرگی از لذت طبیعت‌گردی را به شما بدهد.
رستوران کوهپایه
کوهپایه بین تهرانی‌ها و دربند برو‌ها خیلی طرفدار دارد. یکی از قدیمی‌های دربند بوده و فضایی که در آن غذا را سرو می‌کند بسیار دلپذیر و زیبا ست. اگر عاشق شنیدن صدای آبشار موقع غذا خوردن هستید حتما کوهپایه را انتخاب کنید.
قیمت‌ّهای منوی کوهپایه متوسط رو به بالاست. البته به نسبت کیفیت غذا، برخورد کارکنان و محیط زیبایش این قیمت ارزشش را دارد. اگر می‌خواهید بهترین کوهپایه را انتخاب کنید پیشنهاد ما ششلیک است.
رستوران پای کوه
این یکی اسمش به قبلی کمی شباهت دارد اما یکی نیستند. پای کوه برای آنهایی که فضاهای باز را دوست دارند توصیه می‌شود. قیمتش نسبت به خیلی‌ها کمتر است و کباب‌هایش طرفداران زیادی دارد.
کافه رستوران میری
کافه رستوران میری همان قهوه‌خانه میری خودمان است. اگر اول صبح به دربند می‌روید می‌توانید صبحانه‌هایش را امتحان کنید. صبحانه‌هایی که خیلی ساده و بی ریا توی بشقاب‌های استیل سرو می‌شوند و البته خیلی طعم بی‌نظیری دارند. غذاهای ساده و خانگی و چای و قهوه هم آنجا به راه است. قهوه‌خانه میری قیمتهای متوسطی دارد و اغلب کسانی که به آنجا می‌روند مشتری‌های دائمش می‌شوند.
سفره‌خانه آبشار
آبشار هم از آن جاهای خودمانی در میانه مسیر پیاده روی دربند است. جایی که می‌توانید روی تخت‌هایش بنشینید، به صدای آبشار گوش کنید و با آرامش کباب‌تان را بخورید. حدود قیمتی آبشار متوسط رو به پایین است.
کافه رستوران صفایی یخچالی
این کافه رستوران برای آنهایی که اهل کوهنوری‌اند و تا نزدیکی دره شیرپلا می‌روند شناخته شده است. یک جای دنج و خوش آب و هوا برای خوردن غذا یا نوشیدنی و ادامه مسیر کوهنوردی و همینطور لذت بردن از مناظر اطراف است و کمتر کسی از بین کوهنوردان دوستش ندارد.
ترشیجات بخورید
دربند تهران یکی از آن جاهایی است که بیشتر از کل تهران می‌توانید تویش لواشک و قرقروت و آلوچه و انواع و اقسام ترش‌های دوست داشتنی و خوشمزه را امتحان کنید. حالا اینکه فلسفه خوردن این همه ترشی و سردی پای کوه و اول پیاده روی چه می‌تواند باشد خدا می‌داند.
البته خیلی‌ها به شوخی می‌گویند اینها برای این است که گرسنه شوی و بالاخره تسلیم یکی از رستورن‌های بین مسیر شوی و نهار بخوری و یا حداقل فشارت بیافتند و با یک چای و نبات مشغول شوی. یا شاید بعدش دیگر سست شوی و حوصله‌ات نیاید کوهنوردی کنی و خودت را همان پای کوه به یک قلیان روی یکی از تخت‌ها و با منظره آبشار دعوت کنی.
به امامزاده ابراهیم بروید
امامزاده ابراهیم در پس قلعه دربند تهران و میان مسیر کوهنوردی قرار دارد. اگر خواستید کوه را بالا بروید در میانه مسیرتان می‌توانید سری هم به امامزاده بزنید. فضای دنج و آرامش می‌تواند برای خیلی‌ها جالب باشد.
اگر اهل شب مانی هستید به هتل اوسون بروید
هرچند بیشتر مسافران دربند تهران یک نیم روز را برای گشتن در آن انتخاب می‌کنند اما خیلی‌ها هم هستند که ماندن در هتل اوسون و حداقل یک شب دوری از شلوغی و هیاهوی شهر را دوست دارند. مخصوصا اینکه می‌توانی صبح تعطیلت را در میان کوه‌ها و با صدای آبشار و پرندگان شروع کنی. هتل اوسون در مسیر کوهنوردی توچال قرار دارد.
تله سیژ سوار شوید
اگر اهل کوهنوردی سنگین نیستید و در عین حال بدتان نمی‌آید بدانید وسط کوه چه خبر است بهتر است با تله‌سیژ که در میدان ایستگاه دارد تا بالا بروید و از آنجا مسیر برگشت که سرپایینی است را پیاده طی کنید. هرچند قیمت تله‌سیژ برای هر نفر خیلی پایین است اما اغلب می‌توانید بلیطهایی با نصف قیمت از سایت‌های تخیف بخرید.
در دره‌ها طبیعت‌گردی کنید
دربند درهای زیبای زیادی دارد که برای رسیدن به آنها باید مسیرهای کمی آف‌رودتر بروید. اما اگر توان جسمی دارید حتما این کار را انجام دهید چون زیبایی‌اش حتما تحت تاثیر قرارتان می‌دهد.
از مهمترین این دره‌ها می‌توان به دره دلا غریب، دره شیردره، دره شیر پلا اشاره کرد.
چطور تا دربند تهران برویم
برای رسیدن به دربند کافی است تا میدان تجریش بیایید. خطی‌های دربند را در میدان خواهید دید. اگر دوست داشته باشید می‌توانید مسیر نیم ساعته از میدان تجریش تا میدان سربند را هم پیاده طی کنید.
